ORGANİK ASİTLERLE VARROA MÜCADELESİ

28.12.2013 Cumartesi günü Uludağ Arıcılık Derneğinin Aralık ayı toplantısında Kenan GİŞAN ile birlikte Organik asitlerle ilgili bir sunum gerçekleştirdik.

Toplantıda bizleri direkt olarak ilgilendiren arı alerjisiyle ilgili, Uludağ Üniversitesi
Tıp Fak. Göğüs Hastalıkları Alerji ve İmmünoloji Bilim Dalından Doç. Dr. Dane EDİGER'inbir sunumu vardı.

 

Alerji ile ilgili gerekli bilgileri verdikten sonra arı alerjisini tedavi ile iki yıl sonunda iyileştirildiklerini söyledi.

Konunun tamamının video kaydı mevcut, uygun zamanda paylaşımı yapılacaktır.

Esas konumuz olan organik asitlerle varroa mücadelesi konusundaki sunumu Kenan Gişan Paylaşacağı için şimdilik burada yer vermiyorum.

Paylaşacağım bilgiler varroa mücadelesinde kullanılan, kış şartlarında en etkili mücadele yöntemi olan Oksalik asit ile ilgili bilgilendirme amaçlıdır.

Varroa mücadelesinde kullandığımız etken maddelerin, ister kimyasal, ister esansiyel yağlar, isterse organik asitler olsun etki şekillerini, fiziksel özelliklerini, kullanım şekillerine göre yapısal değişikliklerini bilmeden yapılan uygulamalar, ya hiç işe yaramamakta, ya da arıya zarar vermektedir.

Varroa mücadelesinde kullanılan Organik asitlerden formik asit, ortam sıcaklığının üzerinde ısıtılarak buharlaştırıldığında Hidrojen ve Karbon dioksite dönüşür, yani varroa üzerinde hiçbir etkisi yoktur.

Oksalik asidi su ile çözelti haline getirdiğinizde de süblimleşeme değeri olan 160 dereceye çıkartmak mümkün olmamaktadır.

Oksalik asit buharlaştırmanın varroa üzerinde etkili olabilmesi için süblimleşme sıcaklığına (157-160 dereceye) ulaşması gerekir..

Oksalik asit Dihidratın Varroa üzerinde yıkım etkisi, buhar haline geçerken uğradığı yapısal değişimdir.

Oksalik asidi sulandırarak yapılan buharlaştırmalarda, oksalik asit için gerekli olan (160 dereceye) süblimleşme sıcaklığına ulaşmaz, yani suyun kaynama sıcaklığından yukarıya çıkamaz. 

Yapılan buharlaştırma işlemi sadece görseldir.

Uygulama sonucunda içeriye aşırı düzeyde su buharı ulaştığı için kovan içi nem oranını yükseltir.

Kış şartlarında kovan içi nem oranının yükselmesi koloni kayıplarının en büyük sebeplerinden birisidir.

                     OKSALİK ASİT ÖZELLİKLERİ VE BUHARLAŞTIRMA YÖNTEMİ

Oksalik asit, yediğimiz birçok sebze ve bitkide, balın içerisinde belli miktarlarda doğal olarak bulunan, endüstride ise birçok alanda kullanılan organik asittir. Formülü C2H2O4’tür.

Arıcılıkta kullanılan oksalik ise, içerisine iki molekül su ilave edilmiş olan Dihidrat formudur.

Oksalik asit Dihidrat formülü C2H2O4-2H2O dur..

Cas NO:6153-56-6

Fiziksel özelliği: 104 derecede erimeye başlar, 157-160 derecelerde süblimleşir. (katı halden direkt gaz haline geçme özelliği)

Oksalik asit Dihidrat olmayan ürün arıcılıkta varroa mücadelesinde kullanılmaz.

 

                               DENENMİŞ, GÜVENİLİR, ETKİLİ MÜCADELE YÖNTEMLERİ

1.Yöntem:  Şeker, su ve oksalik dihidrat karışım oranını bölgesel sıcaklıklara göre ayarlayarak salkımdaki arıların üzerine damlatma şeklinde yapılan uygulama.

Bu uygulama yöntemi hava sıcaklığının 5 derece civarında seyrettiği, açık ve kapalı yavrunun bulunmadığı dönemde yılda sadece bir kez uygulanabilir.

Üç çerçeveden az arı kolonilerinde uygulama esnasında, kovan içi sıcaklık dengesi bozulduğundan koloni kayıplarına yol açabilir.

2.Yöntem: Oksalik asit Dihidratın fiziksel özelliğinden yararlanıp, üzerine ısı uygulayarak yapılan buharlaştırma (sublimleştirme) metodudur.

                                                  Oksalik asit buharlaştırmaya uygun aparatlar

MG10 P Profesyonel model

 

MG10A Amatör model

 

Arı kolonilerinde kapak açıp koloni düzenini bozmadan, koloni gücüne bakılmaksızın, yıl içerisinde birden fazla sayıda ve her türlü hava sıcaklıklarında kullanılabilir..

Kapalı yavrunun olduğu dönemlerde sadece açıktaki varroa üzerinde etkilidir.

Bilinen ve gözlemlenen herhangi bir olumsuz etkisi yoktur.

3.Yöntem ise düşük dozlarda oksalik asit içeren şekerli karışımın arı üzerine püskürtülmesi şeklindedir.

Bu yöntemde de doz ayarı, uygulamanın zahmetli olması ve yapıldığı dönemlere göre değişkenlik gösterdiği için kullanımı pek yaygın değildir.

 

ÜLKEMİZDE OKSALİK ASİT BUHARLAŞTIRMA YÖNTEMİYLE İLGİLİ AKADEMİK DÜZEYDE BİR ÇALIŞMA BULUNMADIĞINDAN, KONUYU  ULAŞABİLDİĞİMİZ YABANCI KAYNAKLARIN ÇEVİRİLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRMEKTEYİZ.

Aşağıda paylaştığım bilgiler Almanya ve İsviçre kaynaklıdır. 

 OKSALİK ASİTİN BAL VE BALMUMU İÇERİSİNDEKİ KALINTI ARAŞTIRMASI

Organik asitlerin, balmumu ve Propolis içerisinde, suda çözülme etkilerinden dolayı birikmeleri beklenemez.

Oksalik asit balın doğal bir parçasıdır.

Balın doğal oksalik asit konsantrasyonu, balın botanik menşeiyle ilgilidir.

(Balın içerisindeki oksalik asit oranı, balın derlendiği bitkilerin yapısına bağlı olarak değişir.)

BALLARIN CİNSİNE GÖRE İÇERDİĞİ OKSALİK ASİT MİKTARLARI

Balın cinsi                                        Konsantrasyon miktarı                                    Kaynak

1-İlkbahar balı                                        19-36 mg/kg                                       Brodsgaard et al. 1999

2-İlkbahar balı                                        05-65 mg/kg                                       Moosbeckhofer et al. 2003

3-İlkbahar balı                                        25-35 mg/kg                                       Radetzki&Barmann, 2001

4-Çiçek balı                                              08-51 mg/kg                                      Bogdanov et al.  2002

5-Kanola balı                                           13-53 mg/kg                                      Pechhacker et al. 2002

6-Yaz balı                                                     240 mg/kg                                      Mutinelli et al. 1997

7-Orman balı                                         27-158 mg/kg                                      Pechhacker et al. 2002

8-Salgı balları                                          38-119mg/kg                                     Bogdanov et al. 2002

9-Funda (püren ) balı                            48-151 mg/kg                                    Nozal et al. 2000                                        

10-Çeşitli ballar                                        3-761 mg/kg                                    Nanetti et al. 2002

 

 

OKSALİK ASİT BUHARLAŞTIRMA SONUCUNDA OLUŞAN ATIK ARAŞTIRMALARI

Sonbaharında bir kez yapılan buharlaştırma işleminde, baldaki doğal oksalik asit miktarında artış tespit edilememiştir. Kaynak Radezki & Barmann 2001

Oksalik asit buharlaştırması yapılan kovanlardan alınan numunelerde tespit edilen oksalik asit miktarı,  22,8 ile 37,7 mg/kg’dır.

 

Sonbaharda 0,5-5 gr arasında Oksalik asit dihidrat kullanarak  yapılan tek seferlik uygulama sonucunda %82,8 - %99,2 arasında etki sağlanmıştır..

Bir gramın üzerindeki doz uygulamalarında varroa üzerinde daha fazla etki artışı gözlemlenmemiştir..

Radetzki’ye göre daha yüksek hacimlerde 2 gr oksalik asit dihidrat buharlaştırma gereklidir..

Yapılan bütün araştırmalarda oksalik asit buharlaştırmaya karşı arıların tahammülü iyidir.

Buharlaştırma sonunda kovan ve peteklerin üzerinde kristalize oksalik asit kalıntıları oluşur.

Bu kalıntılar petek yüzeyinden arınana kadar, varroa üzerinde yıkım etkisi devam eder.

 

Çevirilerin yapıldığı kaynakların orijinalini aşağıda paylaştığım linklerde bulabilirsiniz.

http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=6&cad=rja&ved=0CFEQFjAF&url=http%3A%2F%2Fwww.agroscope.ch%2Fimkerei%2F00316%2F00329%2F02081%2Findex.html%3Flang%3Dde%26download%3DNHzLpZeg7t%2Clnp6I0NTU042l2Z6ln1acy4Zn4Z2qZpnO2Yuq2Z6gpJCDeYF7gmym162epYbg2c_JjKbNoKSn6A--&ei=19OVUti0CMbaygPT8IDIDA&usg=AFQjCNFezwXdNz8ioEuyoD2SAZ7JPi1NtA&sig2=XoMycyOeeJi2VunnSsNrZg

 

 

http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=7&cad=rja&ved=0CFkQFjAG&url=http%3A%2F%2Fwww.muehllechner.at%2Foxalsaeurebericht-fischermuehle.pdf&ei=19OVUti0CMbaygPT8IDIDA&usg=AFQjCNFN72Wif7Qb0fLFUUXeb0bHqzIZNg&sig2=ZlzCIPIV6Ba2xi3KkJNmCQ

 

http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=10&cad=rja&ved=0CHkQFjAJ&url=http%3A%2F%2Fwww.agroscope.admin.ch%2Fimkerei%2F00316%2F00329%2F02081%2Findex.html%3Flang%3Dde%26download%3DNHzLpZeg7t%2Clnp6I0NTU042l2Z6ln1acy4Zn4Z2qZpnO2Yuq2Z6gpJCDeHt%2CgWym162epYbg2c_JjKbNoKSn6A--&ei=19OVUti0CMbaygPT8IDIDA&usg=AFQjCNHe25dXcj4MluuVtnI8WPkuXLKbwg&sig2=eybXh5o-qrUV68IYNivi5w

 

http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=13&cad=rja&ved=0CDsQFjACOAo&url=http%3A%2F%2Fwww.neurobiologie.fu-berlin.de%2Fmenzel%2FPub_AGmenzel%2FRademacherHarz_2006_ADIZ_Oxals%25C3%25A4ure.pdf&ei=mdSVUpC1MeONyQOikIGgBg&usg=AFQjCNE6flsNKEXf_-1FLHQsGJT-m_rTEg&sig2=nakVZl9hHUMl_y1DRT9wCw

 

http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=15&cad=rja&ved=0CFEQFjAEOAo&url=http%3A%2F%2Fwww.wild-und-honigbienen.de%2FTipps_Oxalsaurebehandlung.pdf&ei=mdSVUpC1MeONyQOikIGgBg&usg=AFQjCNFhJHAYE1mC7RS7hFNdi84rpbx19w